Bilim, her zaman olduğu gibi benzer biçimde tekrar hayatları kurtarmanın yeni yollarını bulmayı sürdürüyor.
Bilim insanoğluı, yaygın bir besin bileşeni ile nanoparçacıklardan meydana getirilen ve enjekte edilebilen bir ‘sargı bezi’ icat etti. Üstelik bu araç-gereç, kanamayı olağanüstü bir hızda durdurmanın yanısıra, yaraların daha çabuk iyileşmesine de yardımcı oluyor.
Birisi yaralandığı vakit ille de dış kanama geçirmiyor; alev ateş silahlardan ve öteki sebeplerden kaynaklanan yaralanmalar, çoğu zaman iç kanamaya da sebep oluyor ve bu kanamaya olası olmasıyla birlikte hızlı şekilde müdahale edilmesi gerekiyor.
Bilim insanları geçtiğimiz yıllarda, bir yarayı hızlı şekilde tıkayabilen yeni araç-gereç türleri bulmuşlardı (sünger dolgulu bu inanılmaz şırınga gibi) ancak aynı etkiyi vücudun daha derinlerinde elde etmek zordu.
Texas a&m üniversitesindeki biyomedikal mühendislerinden oluşan bir ekip, şimdi tamamen yeni ve ‘enjekte edilebilir bir sargı bezi’ buluş etti. Bu bez, su yosunundan türetilen bir jelleşme etkeni ile iki boyutlu kil nanoparçacıklarından oluşuyor.
Birbiriyle alâkasız gibi görünen bu bileşenler bir araya geldiği vakit, hidrojel olarak malum şeyi oluşturuyorlar; şu demek oluyor ki yüksek miktarda emici olan, süper yüksek ölçüde su miktarı barındıran ve yara sargısı olarak önemli derecede işe yarayabilen, jel benzeri bir maddeyi.
Ekip, çalışmada şöyle makaleyor: “enjekte edilebilir hidrojeller, iç yaralanma ve kanamalar için ümit vadeden malzemelerdir. Bu biyolojik malzemeler, en düşük girişimsel yaklaşımlar kullanılarak yaraya sunulabilir.”
Ekipın enjekte edilebilen hidrojelinde bulunan ana bileşen; yenilebilir kırmızı su yosunundan türetilen ve pek çok gıdada bitkisel temelli bir yoğunlaştırma etmeni olarak bulunan, pelte halinde olan k-karajenan.
Araştırmacılar pelte üzerinde yaptıkları önceki çalışmada, hidrojellerin, nanosilikatların kullanımıyla beraber desteklenebileceğini ve bu sayede etken bir halde; “enjekte edilebilen bir sargı bezine” dönüştürülebileceklerini keşfettiler (nanosilikatlar, çerçeve oluşturarak jelin yapısını düzelten, kile dayalı minik parçacıklara deniyor).
Ekip, laboratuvarda bulunan hayvan ve insan doku hücreleri üzerinde yara bezini denediğinde, nanoparçacık doldurulmuş hidrojelin üç dakikadan kısa müddette kan pıhtılaşmasını başlatmış olduğunı gördü.
Texas a&m’den biyomedikal mühendisi Akhilesh k. Gaharwar şöyle açıklıyor: “Enjekte edilebilen ülkü bir sargı bezi, yara bölgesine ekjekte edildikten sonra katı hale gelmeli ve doğal pıhtılaşma aşamasını desteklemelidir.”
Ek olarak takım, işlemin gerçekleştirildiği laboratuvar örneklerindeki dokunun kayda kıymet oranda yenilendiğini ve yaranın iyileştiğini ayrım etti. Üstelik işin en iyi yanı da, bu hidrojeli yapmada kullanılan nanoparçacıkların; yara bölgesine ilaç da götürmesi ve bunu, ihtiyaç duyuldukça yavaşça vücuda bırakmasıydı.
Takımın hidrojeli, şimdiye kadar insanlardaki yaralarda kontrol edilmedi. Sadece jelin sergilediği yüksek verim, doktorların bu enjekte edilebilir yara bezini cephaneliklerine eklemesinin ancak bir zaman meselesi olabileceğini gösteriyor.
İnceleme Acta Biomaterialia bülteninde yayınlanmış durumdadır.
Kayıtlar
