MÖ 276 ile MÖ 194 yılları içerisinde yaşamış olan Yunan bilim insanı Eratosthenes, coğrafya biliminin ilklerini yapan bir şahsiyettir.
Eratosthenes, birkaç kaynaklarda diğer bir adıyla erosthenes olarak yer alan bir yunan bilim insanı olarak söyleyebiliriz. İskenderiye kütüphanesi'nde memur olarak çalıştığı bir gün, dünya'nın çevresini ölçmeye karar verdiği zaman, ülkesi mısır'da kullanılan ölçü birimi o sıralar stad şeklindeymiş.
En başta syrene kentinde, yazın ilk gününde güneş ışıklarının kuyunun dibine kadar ulaşabildiğini bulmuştu. Kent, iskenderiye ile aynı boylamda ve 5000 stadia (yaklaşık 800 km) mesafede yer alıyordu. Daha sonra aynı günde iskenderiye'ye güneş ışınlarının yaklaşık 7 derece açı ile düştüklerini hesapladı. En son olarak ise basit bir orantı dizayn ederek dünyanın çevresini 280 bin stadia şeklinde, günümüzde ölçülen değerden sadece %4 fazlasıyla ölçmeyi başaran biri oldu. Buradan devam ederek bu kez de dünyanın yarıçapını sadece 60 millik bir hata ile saptayabilmiş başarılı bir sonuç elde etmiştir.
Erosthenes'in yaptığı çalışma o günkü ulaşım imkanlarıyla en az bir yıl sürdüğünü tahmin etmek zor değildir. Ölçümleri yılın aynı günü gerçekleştirme zorunluluğu ve de 800 km mesafenin bugünkü imkanlar doğrultusunda bile çok uzun bir mesafe olduğu farz edilse de ne kadar büyük sıkıntı yaşadığını ve de ne kadar sabırla çalıştığı görebiliriz.
Bu önemli şahsiyet, dünya ile güneş arasındaki mesafeyi de o günün imkanlarını kullanarak 92 milyon mil olarak hesaplamıştır ki bu değer günümüzde 93 milyon mil'dir. (yaklaşık olarak 150 milyon km) İnsanlığa katkısı sadece bu kadarla da sonuçlanmamış; o günkü dünya haritasının en doğru açılımını da gerçekleştirmiş, denizcilere ve tüccarlara büyük kolaylıklar kazandırmıştır.
Kayıtlar
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder