Erkek ya da Kız Evlat? Babanın Genlerinde Saklı

baba genleri

Asırlardır aile ağaçlarının ortaya konması üzerine yapılan çalışmalarda dikkat çekici bir özellik ortaya çıkmış, bir erkeğin genlerinin, oğulları veya kızları üzerinde daha fazla rol oynadığı ortaya çıkarılmıştır. Erkekler aileleri içerisinde  daha fazla oğul veya daha fazla kıza sahip olma eğiliminin  temel unsurudur. Genetik unsurların devreye girdiği çalışmada, bu durum birçok erkek kardeşi olan bir erkeğin oğul sahibi olma olasılığının daha yüksek olduğu anlamına gelirken, birçok kız kardeşe sahip olan bir erkeğin kızlarının olma olasılığı da o denli yüksek olacaktır.

Binlerce ailenin yer aldığı Newcastle Üniversitesi araştırmasında, Anne babaların oğulları veya kızları olma olasılığı  konusunda çalışmalara farklı bir boyut getirmişe benziyor.

Araştırma, Kuzey Amerika ve Avrupa’dan 1600 yılına uzanan 556.387 kişi hakkında bilgi içeren 927 aile ağacının araştırılmasını içeriyordu.

Gellatly, "Aile ağacı araştırması, Ebebeynlerde babanın bir erkek ya da bir kız çocuğuna sahip olma hususundaki rolünün olup olmadığınızı gösterdi. Erkeklerin daha fazla erkek kardeşe sahip olmaları, erkek evlat konusunda pozitif bir etken olduğunu ancak daha fazla kız kardeşi varsa kız çocuk sahibi olma ihtimalinin daha yüksek olduğunu biliyoruz. Bununla birlikte, kadınlarda ise bunu tahmin etmeniz mümkün değil "diyor. 

Erkekler, spermlerinin bir X veya Y kromozomu taşımasına bağlı olarak bebeğin cinsiyetini belirler. Bir X kromozomu, annenin X kromozomu ile bir kız çocuğu (XX) ve bir Y kromozomu ile bir araya gelerek bir erkek çocuk (XY) yapmak için anne yumurtası ile birleşir.

Newcastle Üniversitesi araştırma ekibi, henüz keşfedilmemiş bir genin, bir erkeğin sperminin çocuklarının cinsiyetini etkileyen daha fazla X veya daha fazla Y kromozomu içerip içermediğini kontrol etmişlerdir. Daha büyük bir ölçekte, daha fazla X spermi olan erkeklerin sayısı, daha fazla Y spermi olan erkeklerin sayısıyla karşılaştırıldığında, her yıl doğan çocukların cinsiyet oranını etkilediği ortaya çıkarılmıştır. Yani tam anlamıyla şansa bağlılık söz konusu değildir.

Erkek mi Kız mı?


Bir gen, her bir ebeveynden miras alınan alel olarak bilinen iki kısımdan oluşur. Gellatly, Makalesinde, erkeklerin iki farklı tipte alel taşıdığını, bunun da X ve Y sperm oranını kontrol eden bir gende üç olası kombinasyonla sonuçlandığını ileri sürmüştür.
  • İlk kombinasyon olan, mm olarak bilinen erkekler, daha fazla Y spermi üretir ve daha çok oğulları vardır.
  • Mf olarak bilinen ikinci kombinasyon, kabaca eşit sayıda X ve Y spermi üretir ve yaklaşık olarak eşit sayıda erkek ve kız çocuğuna sahiptir.
  • Ff olarak bilinen üçüncü kombinasyonda ise, daha fazla X spermi üretir ve daha fazla kızı vardır.
“Her iki ebeveynin de geçtiği, bazı erkeklerin daha fazla oğulları olmasına ve daha fazla kızının olmasına neden olan gen aslında, neden bir popülasyonda kabaca dengelenmiş erkek ve kadın sayısını gördüğümüz sorusuna da açıklık getirebilir. Nüfusun içinde çok fazla erkek söz konusu ise, örneğin, kadınlar daha kolay bir eş bulacak ve bu yüzden daha fazla kızı olan erkekler genlerini daha fazla kız evladına vererek daha sonraki nesillerde daha fazla kız birey doğacaktır ”diyor Newcastle Üniversitesi'nden araştırmacı Bay Gellatly.

Gen nasıl çalışır?

Soy Ağaçları (yan tarafta) genin nasıl çalıştığını gösterir. Bu, erkeklerin sadece oğulları, sadece kızları veya her birinin eşit sayıları olan basitleştirilmiş bir örnek olarak gösterilebilir, ancak gerçekte bu ifade biraz kapalıdır. Bu, genin dişilerde hiçbir etkisi olmamasına rağmen, aynı zamanda geni taşıdığını ve çocuklarına ilettiğini bize gösteriyor.

İlk aile ağacında (A) dedesi mm, yani tüm çocukları erkektir. Sadece m alelden geçer, bu yüzden çocuklarının alellerin kendileriyle bir arada olma ihtimalleri daha yüksektir. Sonuç olarak, bu oğulların sadece oğulları olabilir (gösterildiği gibi). Torunlar alellerin mf kombinasyonuna sahiptir, çünkü babalarından bir m ve annelerinden bir ff miras aldılar. Sonuç olarak, eşit sayıda oğulları ve kızları var (büyük torunlar).

İkinci ağacın (B) dedesi ff'dir, bu yüzden tüm çocukları dişi, baba ve annenin her ikisi de ff olduğu için alellerin ff kombinasyonuna sahiptir. Kadın çocuklardan biri, alellerin mm kombinasyonuna sahip bir erkekle kendi(mf) çocuklarına sahiptir. Burada erkek, çocukların cinsiyetini belirler, bu yüzden torunlar erkektir. Torunlar alellerin mf kombinasyonuna sahiptir, çünkü babalarından ve annelerinden genleri miras almışlardır. Sonuç olarak, eşit sayıda oğulları ve kızları var (büyük torunlar).

Kaynak: 

Newcastle Üniversitesi tarafından sağlanan malzemeler

Diğer dergi Referansları:


  1. Gellatly et al. Trends in Population Sex Ratios May be Explained by Changes in the Frequencies of Polymorphic Alleles of a Sex Ratio GeneEvolutionary Biology, Dec 11, 2008; DOI: 10.1007/s11692-008-9046-3

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder