
Daha sonra, 12 Mart 2015‘te bilimsel bir dergide (Nature), dünyanın ilk genetik olarak modifiye versiyonu yapılmış insan embriyosunun yaratılmasında "etik ve güvenlik sonuçlarıyla ilgili ciddi endişeleri" gösteren bir dikkat çeken bir bildirge yayımlandı. (1)
Mayıs 2015’te, Sun Yat-sen Üniversitesi'nden bir Çinli grup, aslında ilk genetik olarak modifiye edilmiş insan embriyosunu oluşturduklarını açıklamasında bulundular. (2)
Onlar "insan tripronükleer embriyolar"ı aldıklarını ve hayatı tehdit eden ve dünya çapında 100.000 kişiyi etkileyen insan β-talasemi hastalığına neden olan mutant DNA'yı değiştirdiklerini söylediler.
Bu tür teknolojilerin vaat edilmesi - Kistik Fibroz ya da Huntington gibi hastalıkları tedavi etmek veya bir kadının göğüs ya da yumurtalık kanser riskini önemli ölçüde arttıran BRCA mutasyonunu kaldırmak için - yıllardır biyologları heyecanlandıran bir konu olarak kendine yer bulmuştur.
O zaman Bu saygıdeğer Çinli araştırmacılar tam olarak ne gerçekleştirdi? Ve neden böyle bir kargaşaya yol açıldı ?
İlk öne, deneyler insan embriyoları üzerinde gerçekleştirildi. Araştırmacılar IVF (In Vitro Döllenme) kliniklerinden canlı olmayan embriyolar topladılar. Daha sonra çalışmayı gerçekleştirmek için bu canlı olmayan embriyoyu etik gerekçe olarak kullandılar. Bilim insanları embriyonların, tripronükleer (bir yumurtanın iki sperm tarafından döllendiği, canlı bir bebekle sonuçlanamayan biyolojik durum) olduğu için yaşayamayacağını elbette biliyorlardı.
Bu embriyolara, bilim insanları belirli bir DNA parçasını hedefleyebilen CRISPR/Cas9 sistemi olarak bilinen "moleküler makas" ı enjekte etti. Böylece, β-talasemiye neden olan HBB genini hedef aldılar.Sonrasında hastalığa neden olan bölgeyi kestiler ve onu yenisiyle değiştirip komforme ettiler.

Şekil 1. Cas9 (CRISPR ilişkili protein 9) genom düzenlenmesi. Enzim, ilgili DNA bölgesini rehber RNA’sı ile tanıyarak keser ve sonrasında kesilen yere istenilen DNA dizisi monte ettiler.
Ancak bu oldukça basit ve kusursuz değildi. Araştırmacılar "hedef dışı etkileri" (bazen bu düzenlemenin DNA'da yanlış yerde meydana gelmesi) ve "mozaizm"i (tüm embriyolarda eşit olarak gerçekleşmemesi) rapor ettiler. Onların öngöremeyecekleri pek çok hata olmuştu.
Bu, en az iki konuyu ortaya çıkarır. Birincisi, insan embriyolarının bilimsel araştırmalar için kullanılmasıyla ilgili etik sorunlar ve tasarımcı bebekler yaratma konusundaki endişelerdir. İkincisi ise, bu düzenlemenin pek çok embriyoda yanlış meydana geldiği gerçeğidir.
DNA düzenleme sürecinin tam kontrolü olmadan, bunun gibi bir teknolojiden doğan bebeğin sonu tam olarak bilinmiyor. Bu öngörülemezlik ve belirsizlik, embriyoların DNA'sını düzenleyerek bazı hastalıkların ortadan kaldırılması ihtimalinin çok uzak bir gelecekte gerçekleşebileceğini söyler. Ayrıca teknolojinin güvenli olup olmadığını test etme konusu da var.

Teknolojinin canlı bir insan bebeğinde test edilmesi fikri aslında sorunludur. Bilimsel bir araştırma etik kurulu, bu araştırmanın yapılmasına izin vermeyi kabul edilmesi doğru mu ?
Neyse çare olarak, Avustralya'da, insan embriyolarında yapılan tüm araştırmalar, insan klonlama ve diğer birçok teknolojiyi yasaklayan NHMRC tarafından, sıkı bir şekilde düzenlenmekte ve buna uymayanlara sert cezalar uygulanmakta. Bu, öngörülebilir bir gelecek için, Avustralya'da bu tür bir araştırmanın mümkün olmayacağı anlamına geliyor tabi.
Bilim dünyası, embriyolarda, bu teknolojinin olası sonuçlarıyla - ki hastalığın önlenmesi veya iyileştirilmesi gerçekliği dahil - bölünmüşken, bu araştırmanın çok dikkatli yapılması gerektiği konusunda fikir birliğine varmışlardır.
İleri Okuma
(1) http://www.nature.com/news/don-t-edit-the-human-germ-line-1.17111
(2) http://link.springer.com/article/10.1007%2Fs13238-015-0153-5
(1) http://www.nature.com/news/don-t-edit-the-human-germ-line-1.17111
(2) http://link.springer.com/article/10.1007%2Fs13238-015-0153-5
Görsel Kaynaklar
Kapak Görseli: http://biologydecoded.com/wp-content/uploads/2015/06/embryo.jpg
Şekil 1: http://www.origene.com/images/service/CAS9-Genome-Editing.jpg
Kapak Görseli: http://biologydecoded.com/wp-content/uploads/2015/06/embryo.jpg
Şekil 1: http://www.origene.com/images/service/CAS9-Genome-Editing.jpg
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder