Dünya'nın en hızlı üreyen canlıları arasında bulunan en meşhur varlıklar, şüphesiz ki bakterilerdir. Özellikle E. coli gibi bazı türler, uygun ortam şartları altında 20 dakikada 1 defa ürerler! Bu, inanılmaz bir çoğalma hızıdır. Bu durumdan yola çıkarak yapılacak çok basit bir hesap, bize ilginç bir gerçeği verir:
Eğer ki E. coli bakterileri bu şekilde sürekli üreselerdi ve bu herhangi bir sebeple engellenmeseydi, tek bir bakteriyle başlayan üreme zinciri sonunda, sadece 36 saat içerisinde Dünya'nın bütün yüzeyini 30 santimetre kalınlığında bakteri tabakası kaplardı! 1 saat içerisinde, kafalarımıza kadar bakteriye gömülmüş olurduk ve birkaç gün içerisinde Gözlenebilir Evren'in tamamı bakteriler ile dolardı (uzay boşluğunda yaşayabileceklerini varsayarsak).
Ama açıkça görülüyor ki, durum pek böyle değil. Ama neden?
Birkaç saat içerisinde boğazımıza kadar E. coli'ye batmamamızın en temel sebebi ölümdür. Her ne kadar ölümü acı ve üzücü bir şey olarak düşünüyor olsak da, varlığı evrimsel açıdan son derece avantajlıdır. Ölüm, oldukça kısıtlı olan kaynaklar karşısında popülasyonların büyümesini dengeleyici bir rol oynar. Ayrıca bakteriler çoğaldıkları kadar hızlı ölmektedirler. Ufak yapıları nedeniyle fiziksel, kimyasal ve biyolojik etkenlerden daha kolaylıkla etkilenmektedirler. Bu da, ölüm oranlarının da, diğer büyük yapılı türlerin aksine aşırı yüksek olmasına neden olmaktadır.
İkinci ve çok önemli bir diğer sebep, Thomas Malthus'un sözünü ettiği şekilde, besin kaynaklarının oldukça sınırlı olduğu, dolayısıyla bakterilerin (veya herhangi bir canlının) çoğalabilecekleri maksimum miktarın, çevresel kaynaklarla sınırlı olduğu gerçeğidir. Yani canlılar besin tüketmek zorunda olmadan hayatta kalabilselerdi, o zaman sonsuz çoğalma belki mümkün olabilirdi. Ancak cansız çevre, canlı organizmaları sürekli sınırlandırmaktadır.
İşte bu durumun kaçınılmaz sonucu, Doğal Seçilim'dir. Sadece ortama en uygun olan, ortama en adapte olan, ortamdaki kaynakları en başarılı şekilde kullanmayı becerebilen genetik ve fiziksel kombinasyona sahip bireyler hayatta kalabilir, diğerleri ise yok olur. Kısaca, eğer ki bugün Evren'imiz E. coli bakterisine batık halde değilse, bunun sebebi evrim mekanizmalarıdır.
Eğer ki E. coli bakterileri bu şekilde sürekli üreselerdi ve bu herhangi bir sebeple engellenmeseydi, tek bir bakteriyle başlayan üreme zinciri sonunda, sadece 36 saat içerisinde Dünya'nın bütün yüzeyini 30 santimetre kalınlığında bakteri tabakası kaplardı! 1 saat içerisinde, kafalarımıza kadar bakteriye gömülmüş olurduk ve birkaç gün içerisinde Gözlenebilir Evren'in tamamı bakteriler ile dolardı (uzay boşluğunda yaşayabileceklerini varsayarsak).
Ama açıkça görülüyor ki, durum pek böyle değil. Ama neden?Birkaç saat içerisinde boğazımıza kadar E. coli'ye batmamamızın en temel sebebi ölümdür. Her ne kadar ölümü acı ve üzücü bir şey olarak düşünüyor olsak da, varlığı evrimsel açıdan son derece avantajlıdır. Ölüm, oldukça kısıtlı olan kaynaklar karşısında popülasyonların büyümesini dengeleyici bir rol oynar. Ayrıca bakteriler çoğaldıkları kadar hızlı ölmektedirler. Ufak yapıları nedeniyle fiziksel, kimyasal ve biyolojik etkenlerden daha kolaylıkla etkilenmektedirler. Bu da, ölüm oranlarının da, diğer büyük yapılı türlerin aksine aşırı yüksek olmasına neden olmaktadır.
İkinci ve çok önemli bir diğer sebep, Thomas Malthus'un sözünü ettiği şekilde, besin kaynaklarının oldukça sınırlı olduğu, dolayısıyla bakterilerin (veya herhangi bir canlının) çoğalabilecekleri maksimum miktarın, çevresel kaynaklarla sınırlı olduğu gerçeğidir. Yani canlılar besin tüketmek zorunda olmadan hayatta kalabilselerdi, o zaman sonsuz çoğalma belki mümkün olabilirdi. Ancak cansız çevre, canlı organizmaları sürekli sınırlandırmaktadır.
İşte bu durumun kaçınılmaz sonucu, Doğal Seçilim'dir. Sadece ortama en uygun olan, ortama en adapte olan, ortamdaki kaynakları en başarılı şekilde kullanmayı becerebilen genetik ve fiziksel kombinasyona sahip bireyler hayatta kalabilir, diğerleri ise yok olur. Kısaca, eğer ki bugün Evren'imiz E. coli bakterisine batık halde değilse, bunun sebebi evrim mekanizmalarıdır.
Yine de Dünya'daki bakterilerin sayısı hiç de azımsanacak miktarda değildir! 1998 yılında yapılan ilk tahminlere göre Dünya üzerinde ortalama 5x1030 (5 milyon trilyon trilyon) adet bakteri yaşamaktadır! 2000'li yıllarda bu tahmin kabaca 10 kat azalarak 35.5x1029'a çekildi. Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde 2012 yılında yayınlanan bir makalede ise sayı, önceki tahminin %8'ine kadar daha azalarak 2.9x1029 olarak hesaplandı. Yani gezegenimiz üzerindeki her bir insana ortalamada 10 milyon trilyon tek hücreli canlı düşmektedir! Zaten vücutlarımızın kapladığı hacim içerisindeki hücrelerin %10'u civarının Homo sapiens hücreleri, geri kalanının ise mikroplardan oluştuğunu düşünecek olursak, teknik olarak zaten çoktan "boğazımıza kadar bakteri" içerisine batmış halde olduğumuzu söyleyebiliriz!
Hazırlayan: ÇMB (Evrim Ağacı)
Hazırlayan: ÇMB (Evrim Ağacı)
Kayıtlar
Hi! Would you mind if I share your blog with my twitter group? There's a lot of folks that I think would really enjoy your content. Please let me know. Thanks
YanıtlaSilHey there! I'm at work surfing around your blog from my new iphone 3gs! Just wanted to say I love reading your blog and look forward to all your posts! Keep up the superb work!
YanıtlaSilI simply had to thank you very much once more. I do not know the things I would have done in the absence of these aspects contributed by you regarding such problem. It truly was a alarming case in my circumstances, nevertheless being able to view a expert manner you processed it made me to leap with contentment. I'm just happier for the work and hope that you recognize what a great job your are putting in training the rest thru your websites. Most probably you've never come across all of us.
YanıtlaSilPretty! This was a really wonderful post. Thank you for your provided information.
YanıtlaSil